Hur får man barn att äta grönsaker? Här är en nutritionists tips

Waarom is groente zo vaak een strijd aan tafel? Veel ouders herkennen het: je zet iets gezonds neer en de weerstand begint. Dat is geen onwil, maar een normale fase van voedselneofobie, die vaak piekt tussen twee en zes jaar. Toch is het precies in deze jaren dat gewoonten ontstaan. Minder groente nu betekent vaak minder variatie later.

De Britse voedingsdeskundige Jess Ferrari-Wells stelt een verrassend eenvoudige aanpak voor. Geen dwang, weinig woorden, en veel herhaling. Haar methode is praktisch, vriendelijk en makkelijk in te passen in een druk gezinsleven.

Kinderen zijn van nature voorzichtig met nieuwe smaken. Bittere tonen in broccoli of spruitjes worden sneller afgewezen. Dat maakt het lastig om een breed groentepalet aan te leren. Ouders schakelen dan al snel over op onderhandelen of belonen met toetjes, wat de druk verhoogt en de afkeer kan versterken.

Ferrari-Wells benadrukt het omgekeerde: laagdrempelig aanbieden zonder verwachting. Kleine happen, keer op keer. De kern is dat proeven telt, niet opeten. Zo blijft de eettafel ontspannen en groeit de vertrouwdheid met verschillende groenten.

De methode leunt op niet-verbale prikkels en inspiratie van tv-kok Jamie Oliver: maak groente vanzelfsprekend, zichtbaar en bereikbaar. Niet verstoppen, maar normaliseren.

• Zet vóór de maaltijd een klein bord rauwkost op tafel: twee wortelstaafjes, een komkommerschijfje, één erwtje. Zeg niets. Laat kinderen zelf pakken.
• Serveer “schalen om door te geven”. Iedereen kan iets nemen, niemand hoeft. Geef zelf het voorbeeld door rustig te proeven.
• Werk met minibrokken: een halve roos broccoli, één reepje paprika. Grote porties ogen bedreigend; miniporties nodigen uit.
• Gebruik een neutrale dip, bijvoorbeeld yoghurt met citroen. Dips maken groente minder bitter en verhogen de kans op een hap.
• Maak het discreet aantrekkelijk: kleurcontrast op het bord, een apart schaaltje voor kinderen, of een vaste “proefplek” op tafel.

Praktijkvoorbeeld aan tafel: er staat pasta met tomatensaus. Op een klein schaaltje liggen drie doperwten, een schijfje courgette en een dotje yoghurtdip. Jij proeft, zegt niets, en eet door. Kinderen volgen vaker dan je denkt — niet door woorden, maar door routine.

De literatuur is duidelijk: herhaalde, vrijblijvende blootstelling werkt. Studies in tijdschriften als Appetite en het Journal of the Academy of Nutrition and Dietetics rapporteren dat kinderen vaak 8 tot 15 keer moeten proeven voordat acceptatie ontstaat. Belangrijk detail: druk of dreigen verlaagt die kans; neutrale herhaling verhoogt haar.

Ferrari-Wells adviseert daarom een vast ritme: elke dag één piepkleine proefkans. Geen applaus, geen straf, een kort “bedankt voor het proeven” is genoeg. Na enkele weken verschuift afkeer vaak naar tolerantie en soms naar voorkeur. Bij peuters gaat het traag, bij schoolkinderen iets sneller, maar het patroon is vergelijkbaar.

Kleine aanpassingen helpen ook. Door groente consequent vóór de hoofdmaaltijd aan te bieden, eten kinderen er meetbaar meer van. Onderzoek laat zien dat de eerste hap aan tafel onevenredig veel uitmaakt voor de totale groente-inname.

Ouders die de methode proberen, melden vooral rust. De strijd verdwijnt en kinderen proeven vaker. Een ouder vertelde dat haar kleuter pas na twee weken het komkommerschijfje durfde te likken—en het vervolgens zelf bleef pakken. Een ander zag dat de peuter alleen de dip at in week één, maar in week drie al een halve roos broccoli meenam.

• Begin met milde groente: komkommer, wortel, zoete paprika, doperwten. Bittere soorten (spruitjes, andijvie) komen later.
• Snij anders: luciferreepjes, linten, roosjes. Vorm verandert beleving.
• Gebruik korte hitte: roosteren of kort stomen haalt zoetigheid naar voren en beperkt bittere tonen.
• Koppel aan iets bekends: een lepeltje maïs door rijst, reepjes paprika naast tortilla’s, erwtjes door aardappelpuree.
• Goedkoop en duurzaam: • Seizoensgroente is vaak voordelig. Een zak wortels kost circa 1,30 euro (ongeveer 15 SEK) en gaat meerdere dagen mee.
• Diepvries is top voor doperwten, spinazie en bloemkool: weinig verspilling, vaak onder 2,00 euro (ongeveer 23 SEK) per zak.
• Maak een basisdip: 200 gram yoghurt met citroen en kruiden kost rond 0,90 euro (ongeveer 10 SEK).
• Restjes invriezen in ijsblokvormpjes voorkomt afval en maakt het makkelijk om miniporties te serveren.

Voor gezinnen met weinig tijd werkt “koken voor twee dagen” goed: extra groente roosteren en later koud serveren met dip. Ook groenteboxen kunnen helpen; een kleine box kost vaak zo’n 15,00 euro (ongeveer 173 SEK) en dwingt tot variatie zonder keuzestress.